Co to jest viaAUTO i dlaczego jest ważne?

System viaAUTO to nowoczesne rozwiązanie, które zastąpiło popularny przez lata viaBox. To niewielkie urządzenie, które pełni funkcję elektronicznego poboru opłat drogowych w Polsce. Od momentu wprowadzenia systemu e-TOLL, korzystanie z viaAUTO stało się koniecznością dla wielu kierowców. Obowiązek posiadania viaAUTO dotyczy określonych grup pojazdów poruszających się po drogach płatnych w naszym kraju.

Wiele osób wciąż zastanawia się, czy ich pojazd wymaga instalacji tego urządzenia. Odpowiedź na to pytanie nie zawsze jest oczywista, ponieważ obowiązek ten zależy od kilku czynników, w tym od masy pojazdu, jego przeznaczenia oraz tras, po których się porusza. W tym artykule wyjaśnimy dokładnie, jakie pojazdy muszą być wyposażone w viaAUTO, a które mogą poruszać się bez tego urządzenia.

Pojazdy ciężarowe objęte obowiązkiem posiadania viaAUTO

Najbardziej oczywistą grupą pojazdów, które muszą posiadać viaAUTO, są samochody ciężarowe. Zgodnie z przepisami, obowiązek instalacji viaAUTO dotyczy pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony. Oznacza to, że praktycznie wszystkie profesjonalne ciężarówki używane w transporcie krajowym i międzynarodowym muszą być wyposażone w to urządzenie.

Warto zwrócić uwagę, że przepisy nie przewidują wyjątków dla starszych pojazdów czy też aut używanych okazjonalnie. Jeśli ciężarówka przekracza wspomnianą masę i porusza się po płatnych odcinkach dróg, obowiązek posiadania viaAUTO jest bezwzględny. Dotyczy to zarówno firm transportowych, jak i indywidualnych przedsiębiorców posiadających pojedyncze pojazdy ciężarowe.

Kierowcy pojazdów ciężarowych powinni pamiętać, że brak viaAUTO podczas kontroli drogowej może skutkować nałożeniem wysokiej kary finansowej. Dlatego warto zadbać o prawidłową instalację i aktywację urządzenia przed wyruszeniem w trasę.

Autobusy i transport zbiorowy a wymóg viaAUTO

Kolejną ważną kategorią pojazdów objętych obowiązkiem posiadania viaAUTO są autobusy. Wszystkie autobusy, niezależnie od liczby miejsc, muszą posiadać to urządzenie, jeśli poruszają się po drogach objętych elektronicznym systemem poboru opłat. Dotyczy to zarówno autobusów miejskich, jak i dalekobieżnych, a także autokarów turystycznych.

Firmy przewozowe muszą zadbać o wyposażenie każdego z pojazdów w aktywne urządzenie viaAUTO. Obowiązek ten dotyczy również autobusów wykonujących przewozy okazjonalne czy też sezonowe. Co istotne, nawet jeśli autobus porusza się po płatnych drogach sporadycznie, nadal wymaga instalacji tego urządzenia.

Przewoźnicy prowadzący działalność w zakresie transportu zbiorowego często zarządzają całą flotą pojazdów. W takim przypadku konieczne jest wyposażenie każdego autobusu w indywidualne urządzenie viaAUTO, co pozwala na precyzyjne naliczanie opłat za faktycznie przejechane odcinki dróg płatnych.

Zespoły pojazdów – kiedy potrzebne jest viaAUTO?

Szczególną uwagę należy zwrócić na tzw. zespoły pojazdów, czyli samochody z przyczepami lub naczepami. W tym przypadku obowiązek posiadania viaAUTO zależy od łącznej masy całego zespołu. Jeśli samochód wraz z przyczepą przekracza dopuszczalną masę całkowitą 3,5 tony, konieczne jest posiadanie viaAUTO.

Warto podkreślić, że nawet jeśli sam pojazd ciągnący (np. samochód osobowy lub dostawczy) nie przekracza tej masy, ale w połączeniu z przyczepą przekracza wspomnianą granicę, obowiązek instalacji urządzenia nadal obowiązuje. Jest to częsty błąd popełniany przez kierowców, którzy nie biorą pod uwagę masy całego zespołu pojazdów.

Typowym przykładem są samochody dostawcze, które same w sobie nie przekraczają 3,5 tony, ale po dołączeniu ciężkiej przyczepy stają się zespołem pojazdów objętym obowiązkiem posiadania viaAUTO. Podobna sytuacja dotyczy samochodów z kampera mi czy lawetami do przewozu innych pojazdów.

Samochody dostawcze i specjalistyczne a system viaAUTO

Samochody dostawcze stanowią grupę pojazdów, w przypadku których określenie obowiązku posiadania viaAUTO może być nieco bardziej skomplikowane. Kluczową kwestią jest tutaj dopuszczalna masa całkowita pojazdu. Samochody dostawcze o DMC powyżej 3,5 tony muszą być wyposażone w viaAUTO, natomiast lżejsze pojazdy mogą poruszać się bez tego urządzenia.

Wiele firm dysponuje flotą pojazdów dostawczych o różnej masie. W takim przypadku konieczne jest indywidualne sprawdzenie każdego auta i ewentualne wyposażenie tych cięższych w system viaAUTO. Informacja o dopuszczalnej masie całkowitej znajduje się w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.

Odrębną kategorią są pojazdy specjalistyczne, takie jak śmieciarki, pojazdy pomocy drogowej czy wozy strażackie. W ich przypadku również obowiązuje kryterium masy – jeśli pojazd specjalistyczny przekracza 3,5 tony, musi posiadać viaAUTO. Wyjątkiem są niektóre pojazdy uprzywilejowane, które mogą być zwolnione z opłat drogowych na podstawie odrębnych przepisów.

Pojazdy zwolnione z obowiązku posiadania viaAUTO

Nie wszystkie pojazdy poruszające się po drogach płatnych muszą być wyposażone w urządzenie viaAUTO. Istnieje kilka kategorii pojazdów, które są zwolnione z tego obowiązku.

Przede wszystkim, samochody osobowe i małe pojazdy dostawcze o DMC nieprzekraczającej 3,5 tony nie muszą posiadać viaAUTO. Właściciele takich pojazdów mogą korzystać z innych metod płatności za przejazd autostradami, np. poprzez aplikację e-TOLL PL lub zakup biletu autostradowego.

Ponadto, z obowiązku posiadania viaAUTO zwolnione są:
– Pojazdy służb mundurowych (policja, straż pożarna, wojsko) podczas wykonywania zadań służbowych
– Pojazdy zarządców dróg używane do utrzymania tych dróg
– Pojazdy używane do akcji ratowniczych
– Niektóre pojazdy zagraniczne, w zależności od umów międzynarodowych

Warto pamiętać, że zwolnienie z obowiązku posiadania viaAUTO nie zawsze oznacza zwolnienie z opłat drogowych. W niektórych przypadkach opłaty nadal obowiązują, ale mogą być uiszczane w inny sposób.

Jak sprawdzić, czy Twój pojazd wymaga viaAUTO?

Jeśli wciąż nie jesteś pewien, czy Twój pojazd wymaga instalacji urządzenia viaAUTO, istnieje kilka prostych kroków, które pomogą to ustalić.

Najważniejszym parametrem jest dopuszczalna masa całkowita pojazdu, którą można sprawdzić w dowodzie rejestracyjnym. Znajduje się ona w polu F.1 lub F.2. Jeśli wartość ta przekracza 3,5 tony, Twój pojazd prawdopodobnie wymaga viaAUTO.

Drugim istotnym czynnikiem jest kategoria pojazdu. Wszystkie autobusy (kategorii M2 i M3) oraz pojazdy ciężarowe (kategorii N2 i N3) podlegają obowiązkowi posiadania viaAUTO, niezależnie od ich masy.

W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z operatorem systemu e-TOLL lub sprawdzić dokładne wytyczne na oficjalnej stronie internetowej systemu. Lepiej wyjaśnić wszelkie niejasności przed wyruszeniem w trasę, niż narażać się na kary podczas kontroli drogowej.

Konsekwencje braku viaAUTO w pojeździe objętym obowiązkiem

Ignorowanie obowiązku posiadania viaAUTO może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i prawnych. Kara za brak urządzenia w pojeździe objętym obowiązkiem może sięgać nawet kilku tysięcy złotych. Dodatkowo, kontrole drogowe są coraz bardziej zaawansowane technologicznie, co znacznie zwiększa prawdopodobieństwo wykrycia naruszenia.

Oprócz kar finansowych, kierowca lub firma transportowa może zostać obciążona zaległymi opłatami za przejazd drogami płatnymi. W przypadku firm transportowych regularnie korzystających z płatnych odcinków dróg, kwota ta może być znacząca.

Warto również pamiętać, że nieprawidłowe użytkowanie viaAUTO, np. używanie urządzenia przypisanego do innego pojazdu lub manipulowanie jego ustawieniami, jest traktowane tak samo jak brak urządzenia i podlega takim samym karom.

Jak uzyskać i prawidłowo używać viaAUTO?

Uzyskanie urządzenia viaAUTO nie jest skomplikowane, ale wymaga dopełnienia kilku formalności. Urządzenie można otrzymać w Punktach Obsługi Klienta systemu e-TOLL lub zamówić za pośrednictwem dedykowanej strony internetowej.

Aby otrzymać viaAUTO, należy przygotować dowód rejestracyjny pojazdu oraz dokumenty potwierdzające jego klasę emisji spalin (co ma wpływ na wysokość opłat). W przypadku firm konieczne będzie również przedstawienie dokumentów firmy oraz upoważnienia dla osoby odbierającej urządzenie.

Prawidłowe używanie viaAUTO wymaga zamontowania urządzenia w pojeździe zgodnie z instrukcją oraz upewnienia się, że jest ono aktywne podczas jazdy po drogach płatnych. Urządzenie należy umieścić na przedniej szybie pojazdu, w miejscu, które nie ogranicza widoczności kierowcy.

Warto regularnie sprawdzać stan konta w systemie e-TOLL i dbać o to, by były na nim wystarczające środki na opłacenie przejazdu. Brak środków na koncie, mimo posiadania sprawnego urządzenia viaAUTO, również może skutkować nałożeniem kary.